σταση ζωης
Τo life coaching μάς τάζει ότι μπορούμε να αλλάξουμε όσα μας φταίνε και μας κρατάνε πίσω.
Αρκεί να βρούμε τον σωστό προπονητή και να κάνουμε πέντε θαρραλέα βήματα που θα μας οδηγήσουν στο να σκεφτόμαστε και να πράττουμε διαφορετικά.
Κείμενο Κέλλυ Σώκου
πάρε τη ζωή στα χέρια σου.
Απόκτησε αυτοπεποίθηση. Ζήσε χωρίς φόβους. Μάθε να αγαπάς και να αγαπιέσαι. Γιάτρεψε το σώμα σου.
Και άλλα τέτοια. Μεγαλεπήβολες παροτρύνσεις από ανθρώπους έξω από τη δική σου πραγματικότητα. Τίτλοι βιβλίων αυτοβελτίωσης που δεν βοήθησαν ποτέ κανέναν από όσους γνωρίζω.
Γενικολογίες που μοιάζουν ελκυστικές, αλλά σε κάνουν να νιώθεις κουρέλι, επειδή βρίσκεσαι τόσο μακριά από την τέλεια πραγματικότητα που σου υπόσχονται. Ποτέ δεν τσίμπησα. Αυτή τη φορά όμως είχα συγκεκριμένη αποστολή: να εξερευνήσω το «φρούτο» που αποκαλείται life coaching (στα ελληνικά, προπόνηση ζωής), μια σχετικά καινούργια μέθοδο προσωπικής εξέλιξης, και να αποφανθώ για τη χρησιμότητά του.
Ποτέ δεν υπήρξα απόλυτα ικανοποιημένη από τη ζωή μου και γι’ αυτό οι προσδοκίες μου από οτιδήποτε τάζει καλύτερες ημέρες ήταν πάντα μεγάλες.
Θέλεις περισσότερο ελεύθερο χρόνο, καλύτερη δουλειά, έναν καινούργιο σύντροφο, να αποκτήσεις αυτοεκτίμηση;
Όλα είναι δυνατά, αρκεί να κάτσεις δίπλα στον σωστό άνθρωπο που θα σε καθοδηγήσει να συνειδητοποιήσεις τι πραγματικά θες, να το πάρεις απόφαση και να το υλοποιήσεις μέσα από μια κομμένη στα μέτρα σου διαδικασία.
Ο όρος life coaching επινοήθηκε στην Αμερική της δεκαετίας του 1920 – μια χώρα διάσημη για το «όνειρό» της ήταν το πιο γόνιμο έδαφος – και μετουσιώθηκε σε προϊόν της αγοράς το 1980, όταν κάποιος Τόμας Λέοναρντ σκέφτηκε να αποκαλέσει τον εαυτό του προπονητή. Στα μέρη μας ήρθε τα τελευταία χρόνια.
Και όταν με πληροφόρησαν ότι μια καλή life coach, η Κατερίνα Ευστρατιάδου, ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη, έσπευσα να παραστήσω την... αθλήτρια.
Ύστερα από ένα τρίωρο σεμινάριο, μία τετ α τετ και μία ομαδική συνεδρία και μερικά e-mails με τις προσωπικές μου ανησυχίες και τα όνειρα να πηγαινοέρχονται ανάμεσα σε μένα και σε εκείνη, είμαι πλέον έτοιμη να σας αποκαλύψω όσα έμαθα.
Βήμα 1ο: Ξεχωρίζω τους εαυτούς μου
Δεν μπορείς να αλλάξεις, αν πρώτα δεν ξεκαθαρίσεις ποιος είσαι και τι θες.
Ακούγεται αυτονόητο, αλλά δεν είναι. Το να βρω τους διαφορετικούς εαυτούς μου και να αντιληφθώ τι επιδιώκω από τον καθέναν τους χρειάστηκε μια μεθόδευση 20 λεπτών. Μιλώντας για διαφορετικούς «εαυτούς», η life coach δεν εννοούσε την καλή ή την κακή μου εκδοχή, τη διεκδικητική, τη ναζιάρα, την ονειροπόλα Κέλλυ, αλλά τους επτά διαφορετικούς τομείς της προσωπικότητάς μου: βιολογικό (υγεία, εμφάνιση), νοητικό (σκέψεις), συναισθηματικό (τι με κάνει να νιώθω καλά), εξελισσόμενο (τι καινούργιο θα μάθω), παιδί (πώς θα διασκεδάσω), δημιουργικό (ποιοι είναι οι υλικοί στόχοι μου) και πνευματικό (πώς θα «σώσω» την ψυχή μου). «Αν παραμελείς έστω και έναν από αυτούς, σου βάζει τρικλοποδιές στις γενικότερες επιδιώξεις σου» επισημαίνει η Κατερίνα. Αν δεν το κάνω, αλλά παρ’ όλα αυτά δεν πετυχαίνω τους στόχους μου; «Τότε πρέπει να επανεξετάσεις τους στόχους σου. Θες πράγματι όσα λες ότι θες;». Συνειδητοποιώ ότι οι περισσότεροι εαυτοί μου ζητούν ξεκούραση και απαλλαγή από τα περιττά: άγχη, στενοχώριες, αγγαρείες, «ναι» που δεν εννοώ, αρνητικές σκέψεις και περνάω στο επόμενο βήμα.
Βήμα 2ο: Σταματώ τις αρνητικές σκέψεις
Αν υπάρχει μια προτροπή που απεχθάνομαι είναι το «σκέψου θετικά». Βρίσκω φοβερά τυραννικό να σταματήσω τις αρνητικές σκέψεις. Το να σκέφτομαι τις σκέψεις μου προκειμένου να τις αλλάξω είναι στην καλύτερη περίπτωση φαιδρό, δεν γίνεται. «Μου πήρε χρόνια να μάθω να σκέφτομαι θετικά, ούτε και τώρα το πετυχαίνω πάντα» παραδέχεται η προπονήτρια. Λέει ότι καθημερινά κάνουμε 80.000 διαφορετικές σκέψεις, οι 60.000 από αυτές υπολογίζεται ότι είναι αρνητικές. Προσωπικά ενδέχεται να κάνω 79.999 αρνητικές και μόνο μία θετική. Στο σεμινάριο όμως μαθαίνω ότι κάποιες ρυθμικά επαναλαμβανόμενες λέξεις, φράσεις ή στιχάκια έχουν τη δύναμη να ανακόψουν ό,τι σκέφτομαι και να με χαλαρώσουν. Οι θρησκείες χρησιμοποιούν τέτοιες φράσεις, όπως το «δικό» μας «Κύριε ελέησον» ή το «ομ» των γιόγκι.
Το να φέρνεις στον νου σου ευχάριστες εικόνες και πρόσωπα που αγαπάς είναι μια άλλη τεχνική, με την οποία δεν τα πάω καλά. Το να χρησιμοποιείς άλλες λέξεις, θετικότερα φορτισμένες, μια άλλη. Η λέξη «στόχος» με αγχώνει, θα προτιμήσω να πω «υπόσχομαι». Η λέξη «προσπαθώ» καταργείται. Επιλέγω μια άλλη που να δηλώνει δράση, όπως «κάνω», «νιώθω», «είμαι». Το να σταματήσω να θυμίζω στον εαυτό μου τα κακώς κείμενα της ζωής μου μου φαίνεται αδύνατο. Μπορώ όμως κάθε πρωί και κάθε βράδυ να μνημονεύω τα καλά της. Σε 15 ημέρες έχω αρχίσει να τα αναγνωρίζω και να νιώθω ευγνώμων. «Για αρχή, γράψε τι σου αρέσει και τι όχι, ώσπου να βρεις τι σε χαλαρώνει σε νοητικό επίπεδο» συμβουλεύει η Κατερίνα. Η σημασία των σημειώσεων είναι το επόμενο μάθημα.
Βήμα 3ο: Κρατάω σημειώσεις
Λατρεύω το γράψιμο, αλλά σιχαίνομαι να καταγράφω τις επιθυμίες μου, να βάζω στο μικροσκόπιο τη ζωή μου και να την τακτοποιώ σε κουτάκια. Η coach όμως ισχυρίζεται ότι μόνο έτσι γίνεται δουλειά.
Ξεκινώντας την προπόνηση πρέπει να απαντήσεις γραπτώς σε μια σειρά ερωτήσεων όπως: «Ποια πράγματα θα ήθελες να αλλάξεις στη ζωή σου;», «Τι περιμένεις από εμένα ως προπονητή σου;», «Μετά τον θάνατό σου πώς θα ήθελες να σε θυμούνται;» και να συμπληρώσεις μια φόρμα αποτίμησης της ζωής σου. «Αν βρεις την απάντηση στο “πού βρίσκομαι”, έχεις ξεδιπλώσει το μισό πρόβλημα» μου λέει.
Το έκανα με μεγάλη δυσκολία. Δεν είμαι αμελής ούτε τεμπέλα, αλλά δεν μπορώ να αντιμετωπίσω την καθημερινότητά μου ως homework. Να καταγράψω τα συναισθήματά μου όταν νιώθω στενοχωρημένη, ναι. Να εξηγήσω σε μια κόλλα χαρτί γιατί και πώς, ευχαρίστως, αλλά μόνο όταν το υπαγορεύει η διάθεσή μου. Διαφορετικά μου φαίνεται καταπιεστικό. Επιπλέον, δεν έχω τον χρόνο. Ομως το life coaching το απαιτεί. Γι’ αυτό και μπορεί να γίνει και μέσω e-mail ή τηλεφωνικά. Τη Στεφανία Σιδηροπούλου πάντως, 31 ετών, τη βοήθησε με πολύ συγκεκριμένο τρόπο: «Έμαθα να λύνω το κάθε μου πρόβλημα πιο γρήγορα». Δεν είναι και λίγο σε μια εποχή που όλοι έχουμε ελάχιστο χρόνο.
Βήμα 4ο: Οραματίζομαι τον στόχο
Κλείνω τα μάτια, χαλαρώνω, φέρνω στον νου μου μια εικόνα που με ευχαριστεί: βρίσκομαι σε ένα όμορφο μέρος, ηλιόλουστο, και φαντάζομαι τον εαυτό μου να κάνει αυτό που θα ήθελα να πετύχω. Τον παρατηρώ με κάθε λεπτομέρεια, πώς μοιάζει, πώς συμπεριφέρεται, και αφήνω ένα συναίσθημα ικανοποίησης να με πλημμυρίσει. Στην αρχή δεν μπορούσα να κάνω την άσκηση, αλλά τότε κατάλαβα πόσο είχα αποκλείσει τον εαυτό μου από όσα επιθυμούσα, αφού δεν μπορούσα ούτε να με φανταστώ να τα πραγματοποιώ. Καθώς οι ημέρες περνάνε, το βρίσκω διασκεδαστικό. Μερικές φορές τα πράγματα σε κάποιους τομείς πάνε καλύτερα, αλλά δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι οφείλεται σε αυτό. Θα συνεχίσω την άσκηση. Ωστόσο έχω καταφέρει να περνάω καλά με τον εαυτό μου για λίγα λεπτά κάθε ημέρα και να ξεφεύγω από τη σκληρή πραγματικότητα.
Βήμα 5ο: Μαθαίνω να μοιράζομαι
Οι πέντε κυρίες με τις οποίες παρακολουθώ την ομαδική συνεδρία της Κατερίνας Ευστρατιάδου είναι κοντά στην ηλικία μου. Συμμετέχουν σε αυτό το γκρουπ εδώ και δύο χρόνια και δηλώνουν ενθουσιασμένες.
Εκτός του ότι βελτίωσαν τη ζωή τους, μου λένε ότι έγιναν και φίλες μεταξύ τους, διότι έμαθαν να μοιράζονται τις σκέψεις τους, να παραδέχονται τα σφάλματα και τις αγωνίες τους και να τα απενοχοποιούν. Τις παρακολουθώ να πειράζονται μεταξύ τους όσο προσπαθούν όλες μαζί να με βοηθήσουν να επιλύσω ένα υποθετικό πρόβλημα, δίνοντάς μου πρακτικές λύσεις. Κρατούν όλες τους από ένα τετράδιο και διαβάζουν μεγαλοφώνως τις καθημερινές ασκήσεις τους: «Να εξετάζω τι έκανα κατά τη διάρκεια της ημέρας», «Σε ποια αδυναμία κυριάρχησα σήμερα;», «Ποια αρετή απέκτησα;», «Αναζήτησα το καλό σε κάθε πρόβλημα;». Αγχώνομαι και μόνο που τις ακούω.
Να κάνεις ό,τι καλύτερο μπορείς σε όλους τους τομείς για να γυρίσεις και να το καταγράψεις με τρομάζει. Δεν τις αγχώνει να παρατηρούν συνεχώς τον εαυτό τους; «Οχι, διότι δεν το κάνουμε πάντα καθημερινά.
Επιπλέον νιώθουμε ότι το ίδιο πρόβλημα το έχουν και άλλες, και αυτό μας ηρεμεί» μου λένε. Σύντομα θα διαπιστώσω τη δύναμη της ομαδικής συνεδρίας. Οταν μοιράζεσαι το πρόβλημά σου, με μια καθοδήγηση βεβαίως για την πιο ορθή επίλυσή του, εκείνο μοιάζει να μικραίνει.
Το μάθημα αυτό δεν είναι ομαδική ψυχοθεραπεία, διότι δεν εξετάζει το παρελθόν των ανθρώπων ούτε στέκεται σε οδυνηρές, παλιές εμπειρίες. Δεν είναι όμως ούτε μια απλή συνάντηση με την κοριτσοπαρέα που θα σε χαλάρωνε με διηγήσεις και κουτσομπολιά. Δανείζεται ωστόσο κάποια στοιχεία τους. Εστιάζει στο παρόν, σε συγκεκριμένα προβλήματα και στόχους και προτείνει λύσεις. Βγαίνω από την αίθουσα με αισιόδοξη διάθεση.
Εχω ήδη αρχίσει να σκέφτομαι δυο-τρεις εναλλακτικές στάσεις απέναντι στην καταπιεστική φίλη.
Σταμάτα, συνεργάσου και ….πέτυχε!
Οι περισσότεροι από τους επιτυχημένους ανθρώπους δίνουν την εντύπωση ότι είναι κατά κάποιον τρόπο αυτοδημιούργητοι.
Φαίνεται κοιτάζοντας από έξω προς τα μέσα ότι αυτοί οι άνθρωποι είναι απλά υπεράνθρωποι που δεν αφήνουν κανένα εμπόδιο να σταθεί στον δρόμο τους .
Φαίνεται να ξέρουν καλά ποιο δρόμο να πάρουν την κατάλληλη στιγμή και ξέρουν όλες τις σωστές απαντήσεις στον σωστό χρόνο.
Όμως η πραγματικότητα είναι πολύ, μα πολύ διαφορετική, και κάθε ένας πραγματικά επιτυχημένος , θα σας το επιβεβαιώσει εάν τον ρωτήσετε.
Μπορούμε να ανέβουμε μόνο τόσο ψηλά, όσο οι άνθρωποι που βρίσκονται γύρω μας , μας βοηθήσουν να ανέβουμε. Είμαστε , είτε σας αρέσει είτε όχι , υποχρεωμένοι να συνεργαστούμε με άλλους εάν θέλουμε να φτάσουμε στα υψηλότερα επίπεδα επιτυχίας στην ζωή.
Για κάποιους από εμάς, το να μάθουμε να δουλεύουμε με άλλους, και να είμαστε μέλος κάποιας ομάδας, είναι πρόκληση. Εγώ πάντως προσωπικά, έχω αγωνιστεί σκληρά πολλές φορές με την επιθυμία να προσπαθήσω να τα κάνω όλα μόνη μου.
Όμως μετά από περιόδους απογοήτευσης, αντιλαμβανόμαστε ότι η ζωή είναι πολύ σύντομη, και οι προκλήσεις πολύ μεγάλες για να προσπαθήσουμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας.
Ο Ναπολέων Χιλ, στο γνωστό του βιβλίο Ο Νόμος της Επιτυχίας είπε το καλύτερο: για να καταφέρουμε να επιτύχουμε , πρέπει πρώτα να αναπτύξουμε δύναμη, και η δύναμη αναπτύσσεται μόνο μέσα από οργανωμένη προσπάθεια.
Η οργανωμένη προσπάθεια είναι το υλικό που είναι φτιαγμένη η ζωή. Σκεφτείτε το κάπως έτσι: ένα παιδί δεν μπορεί να γεννηθεί χωρίς την συνεργασία ενός άνδρα και μίας γυναίκας. Και αυτή η αλήθεια εκτίνεται σε κάθε σκέλος της ζωής.
Κάθε λαός, κάθε μνημείο, κάθε δουλειά είναι αποτέλεσμα ανθρώπων που μοιράστηκαν το ίδιο όραμα και συνεργάστηκαν .
Στις 7 συνήθειες των υψηλά αποτελεσματικών ανθρώπων, ο Steven Covey μοιράζεται επίσης αυτή την ιδέα. Της δίνει τον τίτλο «συνεργατικότητα» , και αναλύει σε μεγάλο βαθμό πως το μοναδικό μονοπάτι στην πραγματική και μακρόβια επιτυχία και ολοκλήρωση επιτυγχάνεται μέσω της συνεργασίας με άλλους ανθρώπους.
Ορίστε μερικά σημαντικά σημεία που πρέπει να λάβετε υπόψη σε σχέση με την συνεργασία με άλλους.
- όταν συνεργάζεσαι με άλλους, κερδίζεις τεράστια υποστήριξη από την γνώση τους, τις επαφές και τις προσπάθειές τους. Μπορεί να κερδίσεις πολύ χρόνο απλά και μόνο ρωτώντας άλλους τι μπορούν να κάνουν , η αν ξέρουν κάτι που μπορεί να σε βοηθήσει.
- Ο ενθουσιασμός σου για οποιαδήποτε δουλειά ή καθήκον αυξάνει, γιατί δεν εργάζεσαι πλέον για εγωϊστικούς λόγους. Αντίθετα εργάζεσαι προς ένα στόχο και σκοπό που μοιράζεσαι με άλλους, και αυτό από μόνο του είναι σημαντικό κίνητρο.
- Συνεργαζόμενος κινείσαι πάνω και πέρα από το δικό σου επίπεδο, σε ένα μεγαλύτερο.
Είτε το παραδέχεσαι είτε όχι, σίγουρα έχεις περιορισμούς μέσα σου που σε κρατούν σε ένα συγκεκριμένο επίπεδο στην ζωή. Όμως όταν ενώνεις τις δυνάμεις σου με άλλους, αποκτάς δυνάμεις που δεν θα μπορούσες να αποκτήσεις μόνος σου. Και εξαιτίας αυτού , οι δυνατότητές σου για επιτυχία μεγαλώνουν απεριόριστα.
- Το πιο προκλητικό μέρος του να συνεργάζεσαι με άλλους είναι ότι μαθαίνεις να επικοινωνείς και να οργανώνεις την προσωπικότητά σου. Μόλις αρχίσεις να γίνεσαι ένας δεινός επικοινωνητής, θα δεις την ζωή σου να γίνεται αυτόματα ευκολότερη.
- Να θυμάσαι ότι πρέπει να ψάχνεις για ευκαιρίες να συνεργάζεσαι με άλλους, και να ζητάς από τους ανθρώπους να σε βοηθούν στο έργο που θέλεις να επιτύχεις. Οι περισσότεροι παρακαλούν για μια μεγάλη ευκαιρία να επιτύχουν κάτι στην ζωή τους, και εάν έχεις εσύ ένα στόχο ή μία ιδέα και πιστεύεις ότι κάποιος μπορεί να σε βοηθήσει, τότε μοιράσου αυτή την ιδέα μαζί του.
- Έτσι λοιπόν για όλους αυτούς που είναι ανεξάρτητοι και αποφασισμένοι να πετύχουν μόνοι τους, ίσως είναι καιρός να παραδεχτούν ότι όταν αποφασίζουμε να μοιραστούμε την δουλειά μας με άλλους, απίστευτα αποτελέσματα συμβαίνουν.
